มงคลที่ ๓๑ บำเพ็ญตบะ - ตบะธรรมชนะกิเลส -

มงคลที่ ๓๑ บำเพ็ญตบะ - ตบะธรรมชนะกิเลส - ตบะ ตบะ เป็นตัวควบคุม อารมณ์ · ๑ สุขเวทนา คือ ความรู้สึกสุขสบาย · ๒ ทุกขเวทนา คือ ความรู้สึกไม่สบาย · ๓ อทุกขมสุขเวทนา คือ ความรู้สึกไม่สุขไม่ทุกข์ คือ เฉยๆ เรียกอีกอย่างว่า ตบะแตก ตบะแตก ตบะ หมายถึง พิธีข่มกิเลสโดยทรมานตัว ผู้บำเพ็ญตบะคือฤๅษี ตบะแตก หมายถึง บำเพ็ญตบะต่อไปไม่ได้เพราะทนสิ่งยั่วยวนไม่ไหว ปัจจุบันมักใช้หมายถึง สิ้นความอดทน หมดความอดกลั้น

ตบะแตก บำเพ็ญตบะ จึงหมายถึง การทำความเพียรเผาผลาญความชั่ว คือ กิเลสทุกชนิดให้ร้อนตัวทนอยู่ไม่ได้ เกาะใจเราไม่ติด ต้องเผ่นหนีไป แล้วใจของเราก็จะผ่องใส หมดทุกข์

ตบะ ตบะ เป็นตัวควบคุม อารมณ์ · ๑ สุขเวทนา คือ ความรู้สึกสุขสบาย · ๒ ทุกขเวทนา คือ ความรู้สึกไม่สบาย · ๓ อทุกขมสุขเวทนา คือ ความรู้สึกไม่สุขไม่ทุกข์ คือ เฉยๆ เรียกอีกอย่างว่า ตบะ ตปะ หรือ ตบะ เป็นทศพิธราชธรรมข้อที่ ๖ ตบะ แปลว่า ความเพียรเผากิเลส หมายถึงการบำเพ็ญตนเพื่อให้กิเลสเบาบางจนหมดสิ้นไป พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีทศพิธราชธรรมข้อนี้