ถ้ำลอด เป็นถ้ำขนาดใหญ่อยู่ในบริเวณอ่าวพังงาที่เรือเล็กสามารถลอดผ่านได้ มีหินงอกหินย้อยบนเพดาน และเส้นทางที่จะไปยังถ้ำลอดจะผ่านป่าชายเลนที่อุดมสมบูรณ์ด้วย
ตั้งอยู่ภายในพื้นที่ศูนย์ศึกษาธรรมชาติและสัตว์ป่าถ้ำน้ำลอด หมู่บ้านถ้ำลอด ต ถ้ำลอด อ ปางมะผ้า จ แม่ฮ่องสอน บริเวณเพิงผาถ้ำลอดมีคนเข้ามาใช้พื้นที่ตั้งแต่สมัยไพลสโตซีนตอนปลายจนถึงโฮโลซีนตอนต้น (ประมาณ อัลบั้มภาพ ถ้ำธารลอด หน้าแรก > อัลบั้มภาพแหล่งท่องเที่ยว > ถ้ำธารลอด
1 มิถุนายน 2565 ถ้ำน้ำลอด เป็นแหล่งโบราณคดีสำคัญและเป็นหนึ่งใน Unseen Thailand อยู่ในความดูแลของเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าลุ่มแม่น้ำปาย เป็นถ้ำที่มีน้ำไหลผ่านกลาง จะต้องนั่งแพเข้าไปชม ภายในถ้ำน้ำลอดมีขนาดใหญ่มาก ข้อมูลทั่วไป ถ้ำลอด อยู่ใกล้กับถ้ำผีหัวโตประมาณ 300 เมตร ลักษณะเป็นภูเขหินปูนคร่อมคลอง มีโพรงถ้ำลักษณะเป็นอุโมงค์ ตรงกลางเป็นช่องกว้างแล่นเรือลอดผ่านไปมาได้ ระยะทางประมาณ 150 เมตร ซื้อ ท่อลอด
